Maandelijks archief: september 2017

27/8: Bezoek Lysholmen

2017

Klik op de foto’s om te vergroten

In Vaksvik heeft heel lang een heel bijzonder huis te koop gestaan. Die is met hulp van Placement (Gert) aan een belgische familie verkocht: Gert, Ilse, Nele, Lies en Pieter. Hele leuke mensen! En ze zijn zo happy met het huis!

Ze hadden ons uitgenodigd om bij hen te komen eten, als dank. En omdat zij maandag 28/8 weer naar België zouden reizen, hadden we afgesproken om zondag te komen. Ik had Grytavasstinden van die dag nog aardig „in de benen“, maar ik ging met plezier mee naar Lysholen.

    

Toen we aankwamen begonnen wem et een heerlijk glas champagne, ter ere van de koop. Ze haddne lekkere hapjes gemaakt met onder andere producten van Stolt Mat. We hebben heel fijn buiten gezeten. Ze hebben heel veel fruitbomen, ondere kers en pruimen in verschillende soorten. Ze zeiden dat wij die konden plukken als de tijd er rijp voor was want zij zouden waarschijnlijk niet eerder terug komen dan rond de kerst. Onderwijl passen wij een beetje op hun huis.

“De Belgische Gert” had heerlijk gekookt. En we hebben een paar mooie uurtjes samen met hen gehad in hun prachtige huis in Vaksvik.

Janet

27/8: Topje: Grytavasstinden

2017

Klik op de foto’s om te vergroten

Zoals ik eerder schreef waren Adri en Ellen bij ons op vrijdag 25/7 en spraken Adri en ik af dat we zondag een topje zouden doen. Het zou heel mooi weer worden. En je moet het ijzer smeden als het heet is. Er is een berg in Ørskog waar ik al heel lang eens op wilde: Grytavasstinden (1328 mtr). Vanuit Ørskog is de berg, samen met Lauparen, goed te zien, ook vanuit ons huis. Ze werden door een zwager eens “de twee tieten” genoemd, en zo ziet het er ook wel naar uit 🙂

Linker top = Lauparen Rechter top = Grytavasstind

Maar er wordt gezegd dat Grytavasstind niet zo eenvoudig is om op te komen. En dat je die vooral niet alleen moet doen. Dus besloten Adri en ik die samen op te gaan. We spraken af dat hij me zondag 27/8 op zou halen om 8.00 uur. En dat werd dus vroeg opstaan (na het feestje in het dorpshuis de avond ervoor – zie eerdere weblog), want je moet er toch zeker een dag voor uittrekken om deze berg te doen.

    

De auto werd geparkeerd bij Grytaliseter. Grytavasstinden lag er in de verte best spannend bij, maar de omgeving is lieflijk, met vennetjes en veenpluis her en der.

    

Het eerste gedeelte van de wandeling is hetzelfde als naar Lauparen, waar Jennie en ik op 9/6 ook hebben gelopen. Kijk daarvoor op deze weblog. Maar nu was er geen sneeuw meer te zien, zoals destijds wel het geval was.

Toen we er liepen hoorden we aan de bergflank rechts een heel gerommel: daar lieten stenen los. Ver van ons vandaan dus geen gevaar!

Boven in het zadel aangekomen (na twee uur lopen), bij de grote steenman, hielden we een pauze.

     

Daar was nog een beetje sneeuw, ongeveer op dezelfde plek als waar ik destijds stond en Jennie een foto van me maakte.

En de steenman moest ik natuurlijk ook weer even omarmen. Ik dacht aan jou, Jennie! <3

Terwijl Adri in de schaduw van een rots gaat zitten, vlij ik me neer op een stukje groen met uitzicht over het dal waar we zojuist uitkwamen.

     

Lauparen lag er ook prachtig bij in de zon! Maar die gaan we niet bezoeken, want na koffie en een boterham ging het niet links- maar rechtsaf.

Mijn hart was vol verwachting. Er liep daar altijd een soort van “onzichtbare muur van respect“ voor dit deel van de bergen: het is beter om hier niet te komen. Maar nu week de muur voor me ter zijde. Het ging langzaam maar zeker omhoog en tot mijn grote verrassing was de route zelfs gemerkt met kleine steenmannetjes. Nou, als dat ze de hele route gaat dan is een groot gedeelte van de angst al verdwenen.

     

Na enige tijd wordt het terrein wat vlakker en kwamen we op een plateau, met het topje Svartvassegga op 1217 mtr. Het uitzicht is prachtig en Grytavasstinden is dan al goed te zien.

We hebben ook zicht op Storbotnshornet (1370), niet de hoogste maar wel de meest ontoegankelijke berg in Ørskog. Een aantal mensen hebben een aantal jaren geleden daar een weerhaan op geplaatst. Die berg “trekt” ook maar nu niet!

Storbotnshornet op de achtergrond

Ook Lauparen is heel mooi vanaf deze kant.

     

Zeker met dit prachtige weer erbij: volle zon en strakblauwe hemel. Wat voelden we ons happy! We lopen door naar het topje van Svartvassegga.

     

Vanaf hier ging het weer verder. We moeten ons in zuidelijke richting begeven, wat afdalen en verliezen daardoor een aantal hoogtemeters.

We wisten aanvankelijk niet zo goed hoe we moesten lopen; wel dat we „om de berg heen“ moesten. Maar ik zag op een gegeven moment een stok staan met een rode punt dus daar werden we „heengetrokken“.

     

Daar hadden we een heel mooi uitzicht op het meer beneden ons, de stijle wand waar we aan langs moesten lopen en Storbotnshornet (1370 mtr).

We moeten langs deze stijle bergwand

Nu lopen we langs de stijle bergwand richting het volgende zadel. Dit is goed te doen. Er ligt ook gras wat het lopen vergemakkelijkt, maar uitkijken moeten we wel. We zijn niet de enigen die in gedachten hebben om de berg te beklimmen: twee mannen halen ons in.

Hier moeten we helemaal langs lopen en vooral niet te vroeg gaan stijgen. Maar wat een uizichten hebben we hier toch, geweldig! Zicht op Isvatnet, Grytavatnet, Trollvatnet en Isvatnet.

Grytavatnet rechts, Trollvatnet links   

Isvatnet – je snapt waarom deze naam gegeven is

Uff, moeten we hier omhoog?

De éne man is al een keer eerder op Grytavasstinden geweest, en hij geeft her en der aanwijzingen hoe en waar we moeten lopen. Op een gegeven moment zien we een stijler stuk en daar zien we ook de eerste rode merking op een stenen. Hierna zien we meerdere rode stippen die ons de weg omhoog wijzen.

De eerste rode merking

We kunnen goed stijgen en volgen de twee mannen die iets sneller gaan dan ons, maar wij nemen goed de tijd. We zien hogerop een „goot“ waar we doorheen moeten. Dat gaat goed.

Boven in het midden van de foto zien we een “goot”: daar moeten we heen.

Hier en daar moeten we handen en voeten gebruiken en zijn de stokken niet echt handig, dus die gaan al ras in de rugzak.

Een klein zadeltje, waar we rechts omhoog moeten. Lauparen op de achtergrond.

 

 

 

 

 

 

 

De laatste meters naar de top

De weg naar de top gaat een beetje kronkelig, we moeten klauteren, maar je bent op de top eer je er erg in hebt, want plotseling staat daar de enorm grote steenman.

De top!

We zijn superblij dat we de top bereikt hebben. De twee mannen zitten daar al een boterhammetje te eten. Beiden wonen in Ålesund maar de éne is in Ørskog opgegroeid en bouwt er momenteel een huis.

Het uitzicht is werkelijk geweldig! De Lauparen wordt meerdere keren gefotografeerd. Maar ook andere toppen waar ik niet zo gauw de naam van weet liggen er koninklijk bij. Het is echt een prachtig en bijzonder gebied!

Lauparen   

Lauparen

Brudefølget links

Ook hier weer een plateau met platte stenen

Het dal Jasvollbotnen in de gemeente Stordal

Adri kijkt uit op de top van Lauparen

     

De varden staat er schijnbaar al een eeuwigheid, is bedekt met mos en getuigd van gedegen bouwkundig handwerk. Ook hier moet ik de steenman even knuffelen.

En zie: aan de voet van de varden staat zelfs een frambozenstruikje te groeien. Hoe is het mogelijk!

En hoe karig het landschap ook is: er groeit altijd wel ergens een mooi plantje of bloemetje.

Schrale plekken, mooie plantengroei

Op de top nemen we een goede pauze. De twee mannen zijn dan alweer op de terugweg. We lopen het plateau heen en weer en kijken onze ogen uit. Samen natuurlijk ook even op het portret. Wat heb ik toch een fijn wandelmaatje in Adri.

     

Na een tijdje maken we een aanvang met de terugtocht. In de „berggoot“ moeten we soms even op de bips zitten om stapje voor stapje naar beneden te kunnen. Omhoog gaan is altijd gemakkelijker dan naar beneden.

Voorzichtig afdalen

Maar ook genieten van de uitzichten, hier met de Lauparen op de achtergrond.

Al ras zijn we weer bij de stijle wand waar we langs moeten. Hier komen we vier mensen tegen die ons tegemoet komen: die gaan richting de top. In de bergen kan je de liefde aan je voeten vinden: een mooie steen in de vorm van een hart.

     

Bijna bij het zadel aangekomen ligt er een moederschaap met twee jonge schaapjes.

De terugtocht gaat verder naar wens. Bij Grytavatn aangekomen lopen we even een ommetje naar Monssteinen. Dit is een Stikk UT! tochtje van Friluftsrådet Sunnmøre.

Terugweg via Monssteinen

En daar treffen we May Britt, de bedrijfsleidster van FS. Die ben ik al vaker op mijn tochtjes tegengekomen.

Onderweg hadden we nog een mooi zicht op Grytavasstinden. Jeetje, dat we daar op zijn geweest. Geweldig! En die „onzichtbare muur“? Die is helemaal uit het zicht verdwenen en het bleek achteraf dat de angst voor dit deel van het berggebied toch niet echt nodig was geweest.

Bij de parkeerplaats aangekomen was het duidelijk dat we niet alleen van dit gebied hebben genoten: ik telde 50 geparkeerde auto’s!

Wie dat allemaal waren weet ik niet maar Torunn is er in elk geval wel geweest.

Adri, bedankt voor de geweldige wandeling en bedankt dat je mee bent geweest! Graag weer tot een volgende keer! 🙂

Janet

25/8: StikkUT!: Apalviksetra

2017

Klik op de foto’s om te vergroten

Ik ben helemaal vergeten om een blogg te schrijven over het bezoek van Ellen en Adri aan ons. We hadden ze uitgenodigd om te komen eten. Wat ze niet wisten was dat we een wandeling gingen maken. Maar wel gezegd dat ze hun wandelschoenen mee moesten nemen.

We liepen naar Apalviksetra, een alleraardigst plekje, in het dal achter ons huis. Gert en ik zijn er al een keer eerder geweest en nu dus samen met Ellen en Adri. Het was heel mooi weer. De wandeling gaat de hele tijd over een goede gravelweg.

    

En daar ontmoeten we een mooie kudde koeien. In Noorwegen is het heel gebruikelijk dat de koeien/pinken zich in de zomer zelf moeten zien te redden en worden door de boer vrij gelaten in het bos. Hier hebben ze een zogenaamde „beiteområde“: een gebied waar ze kunnen grazen („bijten“). Het was erg grappig om samen met de dames op te lopen.

     

En ze voelen zich met zoveel ruimte net zo happy als wij.

     

Bij het eindpunt aangekomen waren Ellen en Adri net zo verrast als wij dat destijds voor de eerste keer waren. Het is er zo mooi, en zo sprookjesachtig, met die grappige vierkante ven, en de piepkleine hutjes.

     

Hier was vroeger „seterdrift/sæterdrift“: koeien en/of geiten werden ‘s zomers gemolken bij deze zomerboerderijen die hogerop lagen dan de „moederboerderij“ en van de melk werd kaas gemaakt. Vaak waren het meisjes/jonge vrouwen die op de seter werkten, zowel ‘s ochtends als ‘s avonds. Met de industrialisering verdween ook de seterdrift, maar de gebouwen worden daarna vaak gebruikt als „hytte“ (zomerhuisje). Zoals dat nu bij Apalviksetra ook het geval is.

Waar het woord Apalvik vandaan komt zijn de meningen verdeeld over. Sommigen menen dat het van Abel komt, de man die hier het eerst woonde. Anderen denken dat het van „apel“ komt, een boom. „Apel“ betekent in sommige dialecten ook „eple“ (appel), maar of er sprake is van een appelboom bij Apalviksetra weet ik niet.

Ellen en Adri vonden het er in elk geval ook heel mooi. We liepen er wat rond en neusden bij de diverse gebouwtjes. Schattig. En uiteraard werden de namen genoteerd in het gastenboek.

Hierna werd er gegeten. Gert was al bezig met het opwarmen van het eten.

     

Dat bestond uit een schotel met chorizo, bruine bonen, kikkererwten, prei, ui en mais op een bedje van ruccolasalade. Lekker smullen.

Als toetje hadden we koffie met een plakje van een goed gevulde vijgencake. Ook smullen.

Hierna begonnen we aan de wandeling terug. Bij thuiskomst heb ik nog een aantal aardappelplanten opgetrokken en palmkool geplukt zodat het stel die mee kon nehmen naar huis voor een lekker maaltje.

     

Uiteraard gingen we ook nog even naar Stolt Mat want geloof het of niet: ze waren sinds het bestaan (mei 2015) nog nooit in de winkel geweest. Ze vonden het geweldig en kochten natuurlijk nog een paar produkten.

Hierna namen we afscheid! Adri en ik spraken af om zondag een wandeling samen te doen. De weersvoorspellingen waren heel goed dus je moet het ijzer smeden als het heet is. Maar daarover meer in de volgende weblog.

Janet

26/8: Verkiezingen en quiz

2017

Klik op de foto’s om te vergroten

Binnenkort (11 september) zijn de nationale verkiezingen in Noorwegen, voor Stortinget (Tweede kamer). Dat gaat gepaard met de „gekte“ rond de verkiezingscampagnes. De diverse campagnes starten al kort na de vakantie, maar het gaat echt van start drie zaterdagen voor de verkiezingsdag. Vandaag stonden dan ook de plaatselijke partijen met hun stands bij Stolt Mat, net zoals twee jaar geleden bij de gemeentelijke verkiezingen.

Het was prachtig weer. Ik hield de winkel open en ging af en toe met happerijtjes langs. Maar het was heel rustig bij de stands.

Er werd onderling tussen de politici meer politiek bedreven dan met de de standbezoekers.

‘s Avonds hadden we een vrijwilligersfeest in het dorpshuis. Het bestuur van het dorpshuis had besloten dat ze een feest zouden organiseren voor alle vrijwilligers die de laatste jaren een bijdrage aan het huis hebben geleverd. Er kwamen rond 25 mensen.

We kregen bij binnenkomst een glas met procecco en hield Gert een openingswoordje. Hij dankte iedereen voor hun inzet en vanavond zou alle eten en drinken gratis zijn. Er waren diverse tapas besteld. Heel lekker.

    

Vervolgens was er een quiz die Gert en ik hadden opgesteld. Allerlei vragen in diverse categoriën werden gesteld en elke tafel was een groep voor zich. Er waren vier tafels. De groep die won kreeg een mooie mand met etenswaren van Stolt Mat. De winnende groep gaf de mand echter aan een vrijwilliger die niet aanwezig kon zijn vanwege een ziekte. Dat was erg sporty!

Het feest ging nog in de keine uurtjes door. Maar ik ben op tijd naar huis gegaan omdat ik de volgende daag weer vroeg op moest. Daarover meer in de volgende blogg.

Janet

24/8: Vergadering Nieuw Ålesund

2017

Klik op de foto’s om te vergroten

De huidige regering heeft de laatste jaren diverse grotere reorganisaties in het land uitgevoerd. Eén daarvan is dat het aantal gemeenten in Noorwegen teruggebracht moet worden van ruim 426 naar 354. Dat betekent dat gemeenten moeten fuseren. Deze gemeentelijke fusies zijn ook in Nederland en Denemarken uitgevoerd. Ik ben er nooit een voorstander van geweest omdat uit onderzoek blijkt dat de inwoners in de gemeenten doorgaans tevreden zijn met de geboden diensten. Diensten dichtbij waar de mensen wonen lijkt me een stuk beter dan ver bij de mensen vandaan; zeker in Noorwegen.

De gemeenten moesten de fusie voorbereiden maar niet zonder dat de inwoners medezeggenschap hadden. Er werd een referendum gehouden waarbij de inwoners konden kiezen welke weg de gemeente in zou moeten slaan. Maar ook met welke gemeenten men samen wilde gaan. Rond 40% van de inwoners in onze gemeente hebben hun stem op het referendum uitgebracht. Helaas was de optie „zelfstandig blijven“ niet mogelijk om te kiezen. Maar de absolute meerderheid wilde samen gaan met gemeenten landinwaarts (Stordal, Norddal, Vestnes). De minderheid wilde richting kust (Skodje, Ålesund en meer). Ik heb landinwaarts gestemd. Er hebben diverse gesprekken plaatsgevonden met diverse gemeenten, maar sommigen gemeenten wilden juist weer niet met Ørskog, terwijl anderen dat wel wilden.

Om het kort te houden: onze gemeente is uiteindelijk toch bij Ålesund terecht gekomen, samen met de gemeenten Skodje en Sandøy (waar niet iedereen in de gemeente blij mee was).

Sandøy is een kleine gemeente die qua grens niet direct aan Ålesund en Skodje vast zit. Haram zit er tussen. De inwoners van de gemeente Haram hadden besloten om zelfstandig door te gaan. Maar de commissaris van de koning heeft besloten dat deze gemeente dan met dwang toegevoegd moest worden aan Ålesund. En dwang gaat tegen alle democratische principes in. Desalniettemin ging Haram mee in de verdere onderhandelingen en voorbereidingen om Nye (Nieuw) Ålesund te creëren. In ieder geval tot na de verkiezingen in september.

In elke gemeenten werden vervolgens vanuit de gemeenteraad mensen gekozen die in de sturings- cq werkgroep zitting gingen nemen. Vanuit onze gemeente werd Gert gekozen, met nog vier andere gemeenteraadsleden. Die groep, met ook mensen van de overige vier gemeenten, zouden na de zomervakantie van 2017 de eerste „gemeenteraad“ zijn, of ook wel „fellesnemnda“ genoemd: een comité die bestaat uit vijf afgevaardigden uit elke gemeente, die besluiten neemt in bepaalde zaken. Ook hierin zou Gert zitting hebben. De personen vanuit onze gemeente waren echter allemaal mannen en de commissaris van de koning besloot vlak voor de vakantie dat deze groep voor 40% uit vrouwen zou moeten bestaan. Gelijke verdeling van mannen en vrouwen is in Noorwegen erg belangrijk. Er zijn weliswaar vrouwen in onze gemeenteraad maar niemand wilde de taak op zich nemen om in het comité te gaan zitten. En toch moest het want anders werden alle eerdere besluiten niet door de commissaris goeggekeurd.

Achter de schermen en door de burgemeester werd er hard gewerkt om er twee vrouwen in te krijgen en het begon ernaar uit te zien dat Gert „eruit“ gewerkt zou worden, ten voordele van een vrouw. Dat betekende dat er vanuit onze partij (Senterparti) ook niemand meer in de fellesnemnd zou zitten. Daarom kwam Gert op het idee om dit op een andere manier op te lossen: als hij verlof aan zou vragen voor de rest van de periode (herfst 2019) dan zou ik als eerste plaatsvervanger van de gemeenteraad IN de gemeenteraad komen en kon ik me vrijwillig opstellen in de „fellesnemnd“. Ik zag het namelijk helemaal niet zitten dat onze partij niet meer vertegenwoordigd zou zijn in de „fellesnemnd“. Ook zag ik dwang absoluut niet zitten. Dus zo gezegd zo gedaan. Gert stuurde een paar dagen voor onze vakantie een verzoek tot verlof voor alle politieke functies in en bij de gemeente. En terwijl wij op vakantie waren werd er door de gemeenteraad op 29 juni besloten dat Gert verlof kreeg, ik daardoor in de gemeenteraad kwam en gekozen werd in de „fellesnemnd“. Naast mij kwam er nog een andere vrouw in, Torill van de Arbeiderparti. Gert en ik, als hoofdpersonen, konden er zelf niet bij zijn omdat we op vakantie waren maar er is voor dit besluit geapplaudiseerd door de gemeenteraad en is er heel wat over geschreven ook in de media. Tijdens onze vakantie hebben we veel telefoon gehad, maar ja, de telefoon was overdag tijdens onze wandelingen niet aan, ook omdat we niet altijd dekking hadden. Maar aan de NRK kon ik nog een kort interview via de telefoon geven (oude foto gebruikt). Wat uit het interview niet naar voren komt is dat Gert zijn rol in de gemeenteraad terzijde heeft gezet zodat ik die plaats in kon nemen.

Nu ik weer een actieve rol heb gekregen in de politiek, moet er ook weer veel gelezen worden. Niet alleen de stukken van de gemeenteraad maar ook stukken voor de vergaderingen in de „fellesnemnd“. Beide raden worden 1x per maand gehouden. Na de vakantie kwam op 24 augustus de „fellesnemnd“ voor het eerst bij elkaar. Omdat er vijf gemeenten zijn vinden de vergaderingen bij tourbeurt in de vijf gemeenten plaats. De eerste vond plaats in de raadszaal van Ålesund. Daar was ik nog nooit geweest.

Ik moet bekennen dat ik een dubbel gevoel heb mbt mijn plaats in deze fellesnemnd. Ik ben nooit een voorstander geweest om samen te gaan met andere gemeenten en al helemaal niet met Ålesund. Maar de gemeenteraad in Ørskog heeft democratisch besloten wel mee te gaan in een grotere gemeente. En op basis daarvan moeten de democratische principes hoger staan dan van wat ik vind. Het is uiteindelijk ook wel spannend om, in historisch perspectief, deel te kunnen nemen aan de opbouw van een geheel nieuwe gemeente!

De eerste vergadering verliep goed. Er was vanuit de media ook veel belangstelling. Op de internetsite van Nye Ålesund is er ook geschreven over de eerste vergadering. Ziet u mij zitten?

De eerstvolgende vergadering is weer op 14 september. Dan in de gemeente Sandøy.

Nadat de vergadering afgelopen was ben ik door Ålesund gelopen. Daar is het jaarlijkse „Matfestival“ (Eetfestival), waar alles om eten draait. In de straten allemaal stands met bedrijven die hun etenswaren verkopen. Zonder veel na te denken liep ik voorbij aan een stand met iets heel bekends: stroopwafels. Maar mijn hersenen hielden me plotseling tegen en maakte ik rechtsomkeer. Ik vroeg aan de mensen of ze nederlanders waren, en inderdaad. Zij woonden in de provincie en maken deze heerlijke nederlandse stroopwafels. Dan kan ik ze natuurlijk in de winkel verkopen want het is dan ook een streekproduct geworden in onze gemeente provincie. We houden contact en zullen zien wanneer de eerste stroopwafels over de drempel van Stolt Mat gaan. Met een proeverij in de hand verliet ik de stand. Een stukje Holland in Noorwegen <3

Nam!!

Janet